Perakende – Mikroservis Geçişi
Sonuç: Dağıtım sıklığı 3×, MTTR –%60.
Nasıl: Bounded context, API sözleşmeleri, GitOps.
Yazılım Mimari Tasarımı
Yazılım mimarisi ile mikroservis, event-driven ve bulut-native yaklaşımlarla ölçeklenebilir, güvenli ve gözlemlenebilir sistemler kuruyoruz. DDD sınırları, veri stratejisi, Kubernetes ve CI/CD ile üretim kalitesinde sonuçlar.
Yazılım Mimari Tasarımı
Yazılım Mimari Tasarımı Nedir?
Yazılım mimarisi, iş hedefleri ve kalite niteliklerine (availability, performance, security, scalability) göre sistemin yapısal ve davranışsal kararlarını belirler. Domain-Driven Design, mikroservis sınırları, olay yönelimli entegrasyonlar, veri stratejisi, altyapı ve yönetişim bu kapsamda ele alınır.
İlgili hizmetler: Entegrasyon, Bulut & DevOps, Test & QA, Siber Güvenlik.
Değer Önerisi
Mimari Tasarımın İşletmeye Faydaları
✅ Ölçeklenebilirlik: Trafik artışına dayanıklı, elastik altyapı.
✅ Güvenlik: Sıfır güven, gizlilik, kimlik ve erişim yönetimi.
✅ Hızlı Teslim: CI/CD, feature flags ve güvenli dağıtım.
✅ Gözlemlenebilirlik: İzleme, loglama, distributed tracing.
✅ Bakım Kolaylığı: Gevşek bağlılık, açık sözleşmeler ve DDD.
✅ Maliyet Optimizasyonu: Doğru boyutlandırma ve bulut maliyet kontrolleri.
Hedef Kitle
Yazılım Mimari Tasarımı Kimler İçin?
✔ Hızla büyüyen ürünler: Trafik artışı ve ekip ölçeklenmesi yaşayanlar.
✔ Monolitten ayrışmak isteyenler: Mikroservis/eśya yönelimli yapılara geçiş.
✔ Regüle sektörler: Güvenlik ve uyum gereksinimleri yüksek kurumlar.
✔ Miras sistem sahipleri: Strangler pattern ile modernizasyon planlayanlar.
✔ Çok bölge/çok bulut stratejisi: HA/DR ve taşınabilirlik hedefleyenler.
Ölçülebilirlik
Mimari KPI’lar ve Vaka Yaklaşımımız
Başlangıçta şu KPI’ları tanımlarız ve dashboard’larla takip ederiz:
Hata bütçesi (error budget), SLO/SLA uyumu, olay sayısı/MTTR
Dağıtım sıklığı, değişiklik başarısı, lead time
CPU/Memory verimliliği, israf ve bulut maliyet trendi
Vaka modeli: Keşif → POC → Kademeli Geçiş → Operasyon. Her faz sonunda risk ve öğrenimler güncellenir.
KPI Çalıştayı Planlayalım
Yöntem
Yazılım Mimari Tasarım Süreci
Keşif & Alan Modeli: Domain haritalama, bağlam sınırları (bounded context).
Kalite Nitelikleri: Performans, HA/DR, güvenlik ve uyumluluk hedefleri.
Hedef Mimari: Servis topolojisi, olay akışları, API sözleşmeleri.
POC & Pilots: Riskli varsayımların hızlı doğrulanması.
Uygulama & Geçiş: Strangler pattern, veri migrasyonu, kesintisiz geçiş.
Operasyon: İzleme, uyarı, kapasite planlama ve cost/perf optimizasyonu.
Uzmanla GörüşünGüncel Trendler
Yazılım Mimarisi Trendleri
• Event-Driven & Streaming: Kafka/Pulsar ile gerçek zamanlı akış.
• Bulut-Native: Kubernetes, service mesh, GitOps, eBPF.
• Edge & Multi-Cloud: Taşınabilirlik ve latency optimizasyonu.
• DDD & Team Topologies: Organizasyon-mimari hizalaması.
• Güvenlik-Önce: Zero-trust, SBOM, imzalı supply chain.
Başarı Ölçümü
Örnek KPI ve Çıktılar
| Metrik | Mevcut Durum | Hedef | Açıklama |
|---|---|---|---|
| SLA Uygunluğu | %97 | %99.9 | HA/DR ve otomatik iyileşme (self-healing) |
| MTTR | 90 dk | < 30 dk | İyileştirilmiş alarm, runbook ve on-call |
| Dağıtım Sıklığı | Haftalık | Günlük / Saatlik | CI/CD, feature flags, progressive delivery |
| Bulut Maliyeti/Birim | Yüksek | Optimize | Doğru boyutlandırma ve kaynak kotaları |
| Olay Sayısı/Ay | 20 | < 8 | Önleyici gözlemlenebilirlik ve kaos testleri |
Başarı Hikayeleri
Gerçek Etki Yaratan Mimari Dönüşümler
Finans – Olay Yönelimli Çekirdek
Sonuç: Esneklik artışı, batch→stream dönüşümü.
Nasıl: Kafka, outbox pattern, schema registry.
Sağlık – Modernizasyon
Sonuç: SLA %99.95, maliyet –%22.
Nasıl: Strangler, service mesh, çekirdek servisler.
Teknik Yığın
Kullanılan Teknolojiler
| Kategori | Teknolojiler | Kullanım |
|---|---|---|
| Uygulama | .NET, Node.js, Java, Go | Servisler, API’ler, iş kuralları |
| Olay/İletişim | Kafka, RabbitMQ, gRPC | Event-driven, messaging, RPC |
| Veri | PostgreSQL, MongoDB, Redis | OLTP, doküman, cache |
| Altyapı | Kubernetes, Helm, Terraform | Orkestrasyon, IaC, ölçekleme |
| CI/CD | GitHub Actions, ArgoCD | Otomatik test ve dağıtım |
| Gözlem | Prometheus, Grafana, OpenTelemetry | Monitoring, tracing, uyarılar |
| Güvenlik | OPA, Vault, Snyk | Policy, sır yönetimi, SBOM |
Öğrenimler
Mimari Projelerde Sık Yapılan Hatalar
Mikroservise Erken/Plansız Geçiş
Ekip ve yönetişim hazır değilse karmaşıklık artar.
- Önce DDD ve sınırlar
- Kademeli ayrıştırma
Gözlemlenebilirliği Es Geçmek
İzlemeden yönetilemez; MTTR yükselir.
- Tracing zorunlu
- SLO & hata bütçesi
Aşırı Tedarik & Maliyet
Yanlış kaynak boyutu gereksiz fatura demek.
- Capacity planning
- Auto-scaling & kotalar
Şeffaflık
Fiyatlandırma ve Paketler
Mimari Keşif
2–4 hafta • Çalıştay + Rapor
- Mevcut durum analizi
- Kalite nitelikleri hedefleri
- Yol haritası önerileri
POC / Pilot
4–6 hafta • Risk Azaltma
- Hedef mimari prototipi
- Performans/güvenlik testleri
- Canlı geçiş planı
Kurumsal Dönüşüm
8–20 hafta • Kademeli Geçiş
- Strangler pattern uygulanması
- CI/CD & güvenlik yönetişimi
- SLA/SLO & operasyon
SSS
Sık Sorulan Sorular
Monolitten mikroservise geçişte kesinti olur mu?
Strangler pattern ve kademeli yayın teknikleriyle kesinti riski minimize edilir.
Hangi bulut sağlayıcısını öneriyorsunuz?
İhtiyaca göre AWS/Azure/GCP; taşınabilirlik için Kubernetes ve açık standartlar.
Güvenlik ve KVKK uyumu nasıl sağlanır?
Zero-trust, şifreleme, erişim kontrolleri, denetim kayıtları ve politika yönetimiyle.
Maliyetler nasıl kontrol edilir?
Doğru boyutlandırma, ölçekleme kuralları, rezerve/spot kullanım ve bütçe alarmları.
Bize Ulaşın
Mimarinizi Birlikte Tasarlayalım
Yazılım mimari tasarımı ihtiyaçlarınız için ücretsiz ön görüşme ve taslak yol haritası alın. Mikroservis, event-driven ve bulut-native mimarilerde ölçülebilir sonuçlar üretelim.